خودارزیابی دانشگاه

اعتباربخشی سازمانی و در سطوح کلی­تر آن فرایندهای تضمین کیفیت در آموزش عالی، موظف است تا گواهی دهد که دانشگاه، فضاها، تجهیزات و امکانات آن، و برنامه­ ها، فرایندها و فعالیت­های آموزشی، پژوهشی، و دانشجویی آن مطابق با استانداردهای پذیرفته جهانی در حوزه آموزش عالی است. به همین دلیل، کیفیت آموزشی که ارائه می­دهد در سطح جهانی دارای اعتبار است. احراز چنین جایگاهی برای دانشگاه­ها، علاوه بر آنکه باعث بهبود کیفیت آموزش می­شود، به دانشجویان داخلی و خارجی در انتحاب دانشگاهی که مطابق با استانداردهای جهانی در آموزش عالی است کمک می­کند.
در نسخه تحت وب فرم های خودارزیابی، شاخص های مهم و موثر به تفکیک موضوعات آموزشی، پژوهشی، دانشجویی، توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع، و بین الملل بررسی می شود. فرم­هایی که در ادامه می آید در حیقیت طرح اقدام تضمین کیفیت دانشگاه را ترسیم می کند و هدف از آن علاوه بر نشان دادن فعالیت های مورد ارزیابی در هر ماموریت (آموزشی، پژوهشی، دانشجویی، توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع، و بین الملل)، مکانیسم هایی است که از طریق آن می بایست فعالیت مورد نظر مورد ارزیابی مداوم قرار گیرد (موضوع اعتباربخشی مجدد است). دو روش اساسی کنترل مستندات استاندارد و شرح چگونگی انطباق با آن از جمله ساز و کارهایی است که از طریق آن هر اقدام در فرایندهای مختلف دانشگاهی می تواند مورد سنجش قرار گیرد. در روش کنترل مستندات، موجودیت اسناد و دستورالعمل­های مربوطه مورد پرسش قرار می گیرد و در روش چگونگی انطباق با استاندارد، شیوه ی تطابق با استاندارد مورد نظر و یا چگونگی رعایت استاندارد مورد نظر در هر یک از واحدهای دانشگاه مورد پرسش قرار می گیرد.فرم­های خودارزیابی حاصل برگرفته از شاخص های اعتباربخشی جهانی و عمدتا متکی بر رهنمودها و دستورالعمل­های موسسه اعتباربخشی ASIC  می باشد.
خودارزیابی در اعتباربخشی
نخستین گام در اعتباربخشی سازمانی، خودارزیابی است . خودارزیابی در سازمان همانند آینه ای عمل می کند که واقعیت را به ما نشان می دهد. ممکن است همیشه آنچه را که مشاهده می کنیم دوست نداشته باشیم اما همواره نیاز داریم تا نسبت به واقعیت اتفاقات پیرامون آگاه بوده، آن را تصدیق نماییم تا بتوانیم برای بهبود و ارتقای آن برنامه ریزی کنیم.
تاثیر انجام خودارزیابی در سازمان می تواند هم محسوس و هم نامحسوس باشد. اگر خودارزیابی به شیوه ای درست انجام شود، آنگاه می تواند مزایای زیر را برای سازمان به ارمغان آورد:

• شفاف سازی چیستی و نیازمندی های ذی نفعان سازمان؛
• مشارکت دانشجویان و سایر گروه های هدف؛
• شناسایی و ترسیم فرایندهایی که منجر به تاثیر و کارایی بیشتر می شوند؛
• جمع آوری نظامند داده ها برای ارزیابی های کیفی درون و برون سازمانی؛
• تغییر در فرهنگ سازمان برای اشتراک، یادگیری مداوم، نوآوری و بهبود؛
• بهبود کارایی سازمان؛
• شفاف سازی نیازمندی های بودجه؛
• شناسایی نیازهای مدیریتی و اجرایی؛
• توسعه ی تصویر حرفه ای سازمان در جامعه؛
• ارتقای کار تیمی و توسعه ی مهارت های کارکنان؛
• شناسایی دوباره کاری ها و تلاش های موازی در سازمان؛
• ارتقای آگاهی عمومی مردم نسبت به عملکرد سازمان؛
• و درنهایت آماده سازی سازمان برای اعتباربخشی/ اعتباربخشی مجدد و مکانیسم های تضمین کیفیت.
  بدین ترتیب خودارزیابی، راه حلی کلیدی برای بهبود عملکرد در سازمان است. بسیاری از سازمان ها از خودارزیابی برای درک این مطلب که هم اکنون در کجا قرار دارند، به چه پیشرفتی می خواهند برسند و چگونگی دستیابی به آن استفاده می کنند.با توجه به روش­های مختلف خودارزیابی، روش استفاده از پرسشنامه و به عبارت دقیق­تر فرم­های ثبت داده به منظور توصیف وضعیت موجود در دانشگاه علوم پزشکی تهران، در مراحل نخست اجرای فرایندهای بهبود کیفیت، انتخاب شد. بهره گیری از پرسشنامه یا چک لیست­ها یکی از ساده­ترین روش­های خودارزیابی در سازمان می­باشد و برای سازمان­هایی که در زمینه­ی اعتباربخشی و تعالی سازمانی تازه تجربه هستند مناسب است.